Yapabileceklerimizin sınırı yok tabii ki ancak, ben bu yazıyı ev ve iş yerlerimizdeki günlük atıklarla ilgili yapabileceklerimizle sınırladım. Lafı çok uzatmadan, bireysel olarak uygulanabilecek genel pratik bilgiler vermeye çalışacağım aslında. Hiç birinizin bilmediği şeyler değil muhtamelen ama çoğumuzun üşendiği ya da umursamadığı konular. Aslında bireysel olarak katkımız kısıtlı olsa da, toplumsal bilincin oluşması, yerel yönetimlerin atık yönetimi konusuna hassasiyetinin artması ve çocukların çevre duyarlılığıyla büyümesi için çok önemli adımlar bunlar!
Genel olarak baktığımzda, atık yönetiminde tercih sıralaması şöyledir;
2-Yeniden kullanım (Reuse)
3-Geri dönüşüm ve kompost üretme (Recycle)
Ve daha sonra;
4-Enerji kazanımlı atık yakma,
5-Atık yakma, ve
6-Kontrollü depolama.
Bu sıralamadaki ilk üç adım bireysel olarak etkili olabileceğimiz en önemli adımlar. Eğer bunlar gerçekleştirilemiyorsa, atıklar yakılarak enerji üretilebilir; yakılarak depolama hacmi küçültülebilir ve en son tercih olarak kontrollü depolama tesislerinde depolanabilir. Türkiye'de üretilen atıkların maalesef yalnızca yüzde biri kompost olarak toprağa ve tarımsal üretime katkı sağlarken; atık yönetimi sıralamasında en son tercih olan kontrollü depolama alanlarına giren atık miktarı toplam atık miktarının yarısı. Yüzde kırktan fazlası da kontrolsüz çöplüklere gidiyor.Yani, ülkede genel anlamda çöp toplama konusunda büyük bir problem var. Bu bağlamda, öncelik altyapının iyileştirilmesi, belediye atık hizmetlerinin tüm ülkeyi kapsaması ve geri dönüşüm tesislerinin sayısının artması yönünde olmalı.
Bunun yanı sıra, bireysel olarak her zaman yapmamız gereken, belediyelerden konuyla ilgili hizmet talep etmek, var olan hizmetlerden yararlanmak ve atık geri dönüşümüne katkı sağlamak olmalı.Avrupa Birliği uyum süreci, Kyoto protokolü gereksinimleri vs derken, hemen hemen bütün büyük şehirlerde ambalaj atıkları ayrı toplanmaya başladı. Dolayısıyla yapabileceğiniz ilk şey, çöpleri kaynağında, yani evinizde, iş yerinizde, okullarda ayırmak. Uzun lafın kısası;
1- Değişime açık olun.
Alışkanlıklarınızı değiştirin. İhtiyacınızdan fazla poşet kullanmayın, yanınızda alışveriş çantası bulundurun. Mutfak alışverişlerinizi yaparken, mümkün olduğunca depozitolu ürünleri; TetraPak gibi kompozit ambalajlı ürünler yerine geri dönüşümlü cam, karton, plastik ambalajları tercih edin. Saklama poşetleri ve alüminyum folyo yerine saklama kapları kullanmaya çalışın.
2- Bulunduğunuz mahalleye hizmet veren belediyenin internet sitesine bakın.
Ayırdığınız ambalaj atıklarının, (cam, karton-kağıt, metal, kompozit) hangi gün ve saatlerde toplandığını öğrenin.Varsa, apartman görevlinizi ambalaj atıkları konusunda aydınlatın. Ambalaj atıklarının çıkarılması gerektiği gün ve saatleri hatırlatın.
3- Bağlı olduğunuz belediyeden ambalaj ve pil toplama kutuları ve konteynırları talep edin.
Hemen hemen her belediyenin internet sitesinde şikayet, talep, teşekkür formu ya da iletişim hattı bulunuyor. Bu yollardan belediyelerinize ulaşın ve dolu atık konteynırlarını şikayet edin, mahallenizde atık kutusu yoksa, talep edin.
4- İş yerinizdeki yemekhanelerden çıkan atık yağların ayrı toplanması için girişimde bulunun.
Yine pek çok belediye, atık yağları toplayarak değerlendiriyor. Böylece, sularımızın kirlenmesi bir nebze olsun önlenirken, atık yağlar elektirik üretimi için yakıt olarak kullanılabiliyor. Belediyelerin atık yağ toplama gibi hizmetleri de var, bu konuda kendinizi bilgilendirin, bir adım atın.
5- Gözünüzde büyütmeyin, sağladığınız yararları düşünün!
Gördüğünüz gibi, yapacağınız en temel şey ambalaj atıklarını organik atıklardan ayrı poşetlemek. Bunu yaparak çevreyi koruduğunuz gibi, kendinizi daha iyi hissedeceksiniz. Geri dönüşüme kattığınız her bir cam, her bir karton kutu, daha az doğal gaz, daha az petrol kullanımı demektir. Büyük resime baktığınızda, geri dönüşüm ile enerji verimliliğini arttırmamız mümkün.
Geri dönüşümün geri dönüşü:
Endüstri devriminin ardından ortaya çıkan koşullar, küresel iklim değişikliği ve canlıların hayat kalitesini etkileyen unsurlar, mevcut üretim metodlarımızın değişmesi gerektiğini gösteriyor bize. Bir sonraki adım 'Sürüdürülebilirlik Devrimi'. Ticarette, planlamada, tasarımda, yaşamın her alanında karşımıza çıkıyor artık bu kavram. Hatta pek çok tasarımcı ve araştırmacıya göre, bu terim de geçerliliğini yitirmek üzere. Üretimsiz, salt sürdürülebilirliğin yetersiz olduğunu savunuyor bu görüş. Yani aslında, üretim methodlarımız değişmedikçe edinebileceğimiz geri kazanımlar sınırlı; ama genel olarak sürdürülebilirlik dediğimizde aslında kast edilen mümkün olduğunca verimli ve yararlı olabilmek.
Bu sürecin en önemli yanı, sorumluluğun herkes tarafından paylaşılıyor olması. Cam şişeyi yere atıp parçalamayacak, pilleri organik atıklarla attığında suçluluk duyacak vicdana sahip insanlar yetiştirmekle yükümlü olduğumuz bir süreç. Dolayısıyla, mevcut sistemde ''mükemmel''e ulaşamayacak olsak da yapabileceklerimizi küçümsemeyin ve bir yerlerden başlayın bu dönüşüme. Geri dönüşümün size geri dönüşü mutlaka olacaktır.
Ek bilgi:
Ben biraz araştırdım. Siz sizi ilgilendiren bilgileri çok daha rahat bulabilirsiniz eminim.
Ankara Çankaya ilçe sınırlarında 10 etapta ambalaj atıkları ayrı toplanıp geri kazandırılıyor. Çankaya Belediyesi'nin verdiği bilgiye göre, her etapta haftanın belirli üç günü sabah saat 9'da ambalaj atıkları toplanıyor. Çankaya'da oturanlar bir göz atın bence;
http://www.cankaya.bel.tr/oku.php?yazi_id=16
Beyoğlu Belediyesi ambalaj atıkları toplama saatleri için;
http://www.beyoglu.bel.tr/beyoglu/hizmetler.aspx?SectionId=1152
Beylikdüzü belediyesi hizmet sınırları içerisinde, atık yağlarınızı teslim etmek için 444 0 669 nolu Alo Atık Hattı'nı ve 0 212 880 53 00 nolu telefonu arayabilirsiniz.
http://www.beylikduzu.bel.tr/c/ho.asp?id=28364
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder